Powoli wychodzi na jaw coraz więcej szczegółów jednego z największych skandali w sektorze bankowym w ostatnich latach. Chodzi oczywiście o sprawę nielegalnego manipulowania przez największe banki stawką LIBOR. Działania te miały na celu osiąganie przez te instytucje dodatkowych dochodów, w wielu przypadkach kosztem zwykłych obywateli. Jednym z głównych oskarżonych w tej sprawie jest szwajcarski bank UBS.

Właśnie szwajcarski bank stał się podmiotem dochodzenia, które zostało wszczęte przez nadzór bankowy w USA, Wielkiej Brytanii i Szwajcarii. Dowody nielegalnej działalności USB były na tyle oczywiste, że bank zgodził się bez protestów z grzywną w wysokości 1,5 miliarda dolarów nałożoną na niego przez instytucje kontrolne w wyżej wymienionych krajów. Najwięcej, bo aż 1,2 miliarda dolarów USB zapłaci amerykańskiemu nadzorowi finansowemu, 240 milionów dolarów dla brytyjskiego nadzoru i 60 milionów dla szwajcarskiego. USB jest drugim bankiem, który został ukarany w aferze z manipulowaniem stawkami LIBOR. Pierwszym ukaranym bankiem był brytyjski Barclays, który musiał zapłacić w sumie 450 milionów dolarów grzywny dla amerykańskiego i brytyjskiego nadzoru finansowego.

Mechanizm oszustwa, którego dopuścił się USB był bardzo prosty. Otóż, USB jest jednym z tych banków, które decydują o stawce LIBOR. Odbywa się to w ten sposób, iż pomimo tego że stawkę LIBOR technicznie ustala komitet Brytyjskiego Stowarzyszenia Banków z siedzibą w Londynie, to czyni to na podstawie danych finansowych przekazywanych przez poszczególne banki. Szwajcarski USB przekazywał nieprawdziwe dane, przez co kształtował stawkę LIBOR zgodnie ze swoimi aktualnymi oczekiwaniami.

Jak wynika z oświadczenia amerykańskiego nadzoru finansowego, w opisany powyżej mechanizm oszustwa zaangażowanych było jeszcze co najmniej tuzin innych dużych instytucji finansowych. Śledztwo przeciwko nim jest w toku.

Z danych przekazanych przez rzecznika prasowego USB wynika, że ukaranie banku grzywną w wysokości 1,5 miliarda dolarów wpłynęło negatywnie na wynik finansowy instytucji w IV kwartale br. Niemniej jednak, pomimo tak dużej grzywny, wynik finansowy za okres całego roku będzie dodatni.

Odkrywane co i rusz nielegalne działania banków (pamiętamy sprawę banku HSBC oskarżonego o pranie brudnych pieniędzy) podważają zaufanie zwykłych ludzi do tych instytucji. W tym szczególnym przypadku, negatywny odbiór ujawnionych informacji jest o tyle silniejszy, iż stawka LIBOR wpływa bezpośrednio na wysokość rat kredytów hipotecznych zaciągniętych w obcej walucie, a więc w samej Polsce dotyka ok. 700 tysięcy rodzin.